Μιλώντας για το scouting με τον κ. Πανταζόπουλο
Όπως είχαμε ενημερώσει η σελίδα εγκαινιάζει μία νέα ενότητα με συνεντεύξεις ελλήνων που έχουν διακριθεί στο χώρο τους, σε μία προσπάθεια να γίνει μία αμιγώς ποδοσφαιρική κουβέντα και να έρθουμε σε επαφή με ειδικότητες του ποδοσφαίρου με τις οποίες δεν είμαστε ιδιαίτερα εξοικειωμένοι. Στην πρώτη μας κουβέντα συνομιλούμε με έναν scouter που ζει και εργάζεται στην Ελλάδα και στην Νορβηγία, τον κύριο Πανταζόπουλο Κωνσταντίνο.
Κύριε Πανταζόπουλε καλησπέρα και σας ευχαριστούμε πολύ ως σελίδα ¨Τακτική Ανάλυση Κορυφαίων Αγώνων Ποδοσφαίρου¨ για την τιμή που μας κάνετε να κουβεντιάσουμε για τι άλλο, για ποδόσφαιρο. Στόχος μας αποτελεί μέσα από συζητήσεις με ανθρώπους ειδικούς να προσεγγίσουμε λίγο διαφορετικά το αγαπημένο μας άθλημα, επικεντρώνοντας στην ουσία του. Αυτό θα επιδιώξουμε και μαζί σας.
Αρχικά θα ήθελα να μας πείτε δύο λόγια για τον οργανισμό που εργάζεστε και τον ρόλο που έχετε σε αυτόν;
Είμαι μέλος της παγκόσμιας ένωσης επαγγελματιών σκάουτερ (PFSA - Professional Football Scout Association) σχεδόν ένα χρόνο τώρα. Η οργάνωση αυτή έχει ως σκοπό την σωστή εκμάθηση των ανθρώπων του ποδοσφαίρου πάνω σε θέματα scouting παιχτών και ομάδων. Η διαδικασία δημιουργίας μιας απλής αναφοράς για έναν παίχτη (player report) είναι πολύ πιο πολύπλοκη από ότι φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Η ένωση φροντίζει να είμαστε ενήμεροι πάνω σε όλες τις πτυχές του scouting ώστε να μάθουμε να λειτουργούμε σε υψηλό επίπεδο. Επίσης, η ένωση PFSA έχει αναπτύξει πολύ καλές σχέσεις με ομάδες του Ην. Βασιλείου με σκοπό οι σκάουτερ της να εντάσσονται σταδιακά στις ομάδες αυτές σε μόνιμη βάση. Ο απώτερος στόχος είναι να συμβαίνει αυτό και σε πρωταθλήματα άλλων χωρών και ήδη έχουν γίνει κινήσεις για το MLS, τα πρωταθλήματα Ασίας και των Ην. Αραβικών Εμιράτων.
Για εμένα και ορισμένους άλλους σκάουτερ από Βαλκάνια, την Ιβηρική χερσόνησο και την Σκανδιναβία είναι πιο δύσκολο να αναλάβουμε αποστολές scouting καθώς το δίκτυο εκεί δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως από την ένωση. Προσωπικά παρακολουθώ όσο πιο πολλούς αγώνες μπορώ την εβδομάδα και κυρίως όσους είναι εντός εμβέλειας της περιοχής δράσης μου. Συνήθως βλέπω τμήματα υποδομών από κ17 μέχρι κ20 και αγώνες από τις δύο πρώτες εθνικές κατηγορίες της Ελλάδας και της Νορβηγίας. Όταν δεν έχω να δω αγώνες γράφω αναφορές πάνω σε παίχτες που μου έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον, ενημερώνομαι πάνω σε θέματα πάνω στο ποδόσφαιρο (μεταγραφικά, εξελίξεις, στατιστικά, αναλύσεις συναδέλφων, προπονητική) και πρόσφατα έχω αρχίσει να δημιουργώ και βίντεο αναλύσεις πάνω σε αγώνες που έχω δει από κοντά. Γενικά δημιουργώ μια βάση δεδομένων η οποία να χρησιμοποιηθεί από κάποια ομάδα στο σύντομο μέλλον, δικτυώνομαι με άτομα του ποδοσφαίρου και θέλω να βελτιώνομαι με κάθε καινούργια αναφορά/ ανάλυση που κάνω.
Πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο αντικείμενο; Ποια ήταν η αφορμή;
Από μικρή ηλικία με κέρδισε το ποδόσφαιρο. Θυμάμαι τον εαυτό μου όταν ήμουν 5-6 χρονών να δέχομαι ερωτήσεις για το ποιό είναι το γήπεδο ευρωπαϊκών ομάδων και εγώ να ξέρω πάρα πολλά από αυτά μαζί και με την ακριβή χωρητικότητα τους. Αν και μου άρεσε πολύ το ποδόσφαιρο δεν έτυχε ποτέ όμως να πάω σε ακαδημίες και να ασχοληθώ οργανωμένα με αυτό. Ασχολήθηκα με το μπάσκετ ενεργά που έχει πολύ τακτική και ανάλυση δεδομένων και επειδή είχα πάντα μια έφεση στο να επαληθεύω τις απόψεις μου μέσω των αριθμών είπα θέλω να ασχοληθώ με αυτό πάνω στο ποδόσφαιρο. Ψάχτηκα πολύ όταν ήμουν στα τελειώματα με την σχολή μου και εκεί βρήκα ότι το scouting είναι ο ρόλος που θα μου ταίριαζε στο ποδόσφαιρο.
Κάνοντας έναν πρόχειρο διαχωρισμό και διορθώστε με αν κάνω λάθος, τα χαρακτηριστικά ενός ποδοσφαιριστή θα μπορούσαν να μοιραστούν σε τεχνικά ( π.χ. κοντρόλ) , τακτικά (π.χ. τακτική αντίληψη) , φυσικά ( π.χ. μυϊκή δύναμη) , ψυχικά ( π.χ. ηγετική ικανότητα). Ποια χαρακτηριστικά αναζητείτε σε μεγαλύτερο βαθμό στις μικρές ηλικίες (12-14 ετών για παράδειγμα) και ποια είναι αυτά που δουλεύονται πιο εύκολα κατά την γνώμη σας;
Ναι, σε έναν επαγγελματία ποδοσφαιριστή τα χαρακτηριστικά χωρίζονται σε τεχνικά, φυσικά, ψυχικά, τακτικά και εγώ θα συμπλήρωνα με τα κοινωνικά (social). Σε αυτή την κατηγορία συμπεριλαμβάνονται χαρακτηριστικά όπως η ομαδικότητα ενός παίχτη, ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνεί με τους συμπαίχτες του, αν έχει καλή ή κακή γλώσσα σώματος μέσα στο παιχνίδι, αν διαμαρτύρεται στους γύρω του και γενικά τι ρόλο φαίνεται να έχει στο σύνολο της ομάδας του.
Στην ηλικία 12 με 14, το παιχνίδι αρχίζει και γίνεται ένα κλικ πιο ανταγωνιστικό και εκεί πρέπει σιγά σιγά να δίνουμε βάση και στην τεχνική των παιχτών παρόλο που είναι ένας τομέας που μπορεί να δουλευτεί. Επίσης σε αυτό το ηλικιακό γκρουπ θα ξεχωρίζουν σταδιακά τα παιδιά που θα συνεχίσουν να παίρνουν σοβαρά το ποδόσφαιρο σε σχέση με άλλους συνομήλικους τους. Αυτό το παρατηρούμε μέσω των ψυχικών και τακτικών χαρακτηριστικών τους μέσα από τις προπονήσεις κυρίως. Μόνο από εκεί μπορούμε να καταλάβουμε ποίοι πραγματικά δουλεύουν μεθοδικά, κάτι που θα τους ωφελήσει πολύ όταν φτάσουν στα τμήματα κ17 και κ20. Με λίγα λόγια σε αυτές τις ηλικίες μπορούμε να είμαστε πιο επιεικής σε θέματα που αφορούν τα τεχνικά και τις φυσικές δυνατότητες, εφόσον τα παιδιά επιδεικνύουν σωστές νοοτροπίες εντός και εκτός γηπέδου (ψυχικά) και παράλληλα έχουν αποκτήσει τα κατάλληλα θεμέλια για να αρχίσουν να χτίζουν το περίφημο football IQ (τακτικά). Σίγουρα θα υπάρξουν παιδιά σε αυτές τις ηλικίες με εντυπωσιακή τεχνική και αθλητικά προσόντα, αλλά συνήθως τα παιδιά με τα χαρακτηριστικά που προανέφερα θα βελτιωθούν πιο πολύ αναλογικά σε βάθος χρόνου.
Πιστεύω πως η τεχνική δουλεύεται πιο εύκολα και ύστερα τα φυσικά προσόντα. Η τεχνική είναι προϊόν ταλέντου αλλά και της πολλή δουλειάς. Ενώ τα φυσικά χαρακτηριστικά εξαρτώνται πέρα από την προπόνηση και από άλλους παράγοντες όπως τα γονίδια ενός παιδιού (π.χ. ύψος, σωματοδομή γονέων κτλ).
Σε μία πρόσφατη συνέντευξη του ένας θρύλος του παγκόσμιου ποδοσφαίρου , ο Xavi Hernandez , δήλωσε πως το πιο σημαντικό για να γίνει κορυφαίος ένας ποδοσφαιριστής είναι το ταλέντο. Σε ποια ηλικία πιστεύετε ότι μπορεί κανείς να διαπιστώσει εάν έχει ταλέντο στο ποδόσφαιρο και ποια μπορεί να είναι τα σημάδια για αυτό; Πως τα αντιλαμβάνεται ένας scouter;
Πιστεύω πως δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ηλικία για να διαπιστώσεις αν κάποιος έχει ταλέντο. Βέβαια ανάλογα με την ηλικία που έχουν οι παίχτες που βλέπει ένας σκάουτερ προσαρμόζεις τα λεγόμενα "φίλτρα" σου. Αλλιώς θα κρίνεις έναν παίχτη που έχει 10/30 πάσες στα 10 του και αλλιώς στα 18 του. Μπορεί ο 10χρονος παίχτης να έψαχνε πιο κάθετες πάσες γιατί έχει πιο ανεπτυγμένο football IQ από τους συμπαίχτες του. Στην τελική μπορεί να χάνει και το παιχνίδι η ομάδα του, αλλά εκεί είναι η δουλειά ενός καλού σκάουτερ να αναγνωρίσει ότι αυτό το παιδί προσπαθεί να παίξει ένα στυλ ποδοσφαίρου που αρμόζει σε μεγαλύτερα ηλικιακά γκρουπ και ότι με κατάλληλη καθοδήγηση μπορεί να γίνει ένας καλός οργανωτής.
Στην Ελλάδα παρά την ύπαρξη πάρα πολλών ακαδημιών, παρά τα εθνικά αναπτυξιακά πρωταθλήματα μέχρι και ηλικίας 15 ετών, παρά την πολύ μεγάλη σε ποσοστό ενασχόληση του Έλληνα εφήβου με το ποδόσφαιρο οι μεγάλες ομάδες απαρτίζονται κατά μεγάλη πλειοψηφία από ξένους ποδοσφαιριστές. Πιστεύετε πως στην Ελλάδα υπάρχει έλλειψη ταλέντου; Μήπως τα αναπτυξιακά τμήματα των ομάδων αντί να σκοπεύουν στην όσο των δυνατών μεγαλύτερη ολοκλήρωση των χαρακτηριστικών των νεαρών ποδοσφαιριστών στοχεύουν σε νίκες και αποτελέσματα; Ή τέλος απλά δυσκολεύονται οι προπονητές και οι παράγοντες των μεγάλων ομάδων να εμπιστευτούν νέα παιδιά μην τους κοστίσει αυτό στα αποτελέσματα;
Δεν πιστεύω πως υπάρχει έλλειψη ταλέντου στην Ελλάδα γιατί όσο περισσότερα παιδιά παίζουν ποδόσφαιρο τόσο αυξάνεται και ο αριθμός των ταλέντων.
Είναι αλήθεια αυτό εν μέρη αλλά θεωρώ το κακό ξεκινάει πολύ πριν ενταχθούν τα παιδιά σε ακαδημίες. Γενικώς σαν χώρα έχουμε αγαπήσει πρώτα την νίκη και μετά το ίδιο το ποδόσφαιρο με αποτέλεσμα τα μικρά παιδιά να βάζουν πολύ εύκολα την σφραγίδα του "επιτυχημένου" και του "αποτυχημένου" ανάλογα με την έκβαση ενός αγώνα ή ακόμα και μιας άσκησης μέσα σε μια προπόνηση. Άρα όσο σωστά και αν λειτουργεί μια ακαδημία θα πρέπει να τα ξεκαθαρίζει αυτά στα παιδιά ώστε να εξαφανίζονται αυτές οι σκέψεις από μέσα τους. Μόνο έτσι θα μπορούν τα παιδιά να ανακαλύψουν το πραγματικό ταβάνι τους.
Τώρα όσον αφορά τους προπονητές και τους παράγοντες θεωρώ πως απλά είναι θέμα αποφασιστικότητας, επιμονής και υπομονής. Γιατί ειδικά στις ανώτερες κατηγορίες οι προπονητές δεν προλαβαίνουν στο χρονικό διάστημα που είναι στο πάγκο μιας ομάδας να εντάξουν και τους νέους. Επομένως πολλοί παίχτες έχουν μείνει στο ενδιάμεσο μεταξύ της αντρικής ομάδας και την κ20. Η άλλη λύση από το να δώσουμε χρόνο σε έναν προπονητή είναι η εξής. Η κάθε ομάδα θα πρέπει να ορίσει συγκεκριμένες φιλοσοφίες πάνω στη διαχείριση των νέων παιχτών του ρόστερ, τις οποίες ο κάθε προπονητής που θα πιάνει δουλειά στην ομάδα θα πρέπει να εντάσσει στην καθημερινότητα του.
Γιατί πιστεύετε πως στην Ελλάδα τον 22χρονο τον θεωρούμε ακόμα ταλέντο;
Τον θεωρούμε ταλέντο γιατί έχουμε συνηθίσει σε εκείνη την ηλικία ο νέος παίχτης να θέτει σοβαρή υποψηφιότητα για την πρώτη ομάδα και να παίρνει συμμετοχές ως βασικός ή αλλαγή. Τότε δεν μπορούμε να τον στείλουμε πίσω στην κ20 και άρα θα πρέπει να παίξει σιγά σιγά κάποτε, αν η ομάδα δεν τον έχει δώσει δανεικό κάπου αλλού βέβαια.
Αν είχατε μπροστά σας έναν νέο που θα ήθελε να ασχοληθεί με την ειδικότητα σας τι είναι αυτό που θα του συμβουλεύατε; Ποια χαρακτηριστικά είναι ζωτικότερης σημασίας να διαθέτει ένας καλός scouter; Το Scouting είναι και λίγο τζόγος ή ένστικτο; Γιατί χρειάζεται να βλέπεις πολύ μπροστά.
Αν κάποιος νέος θα ήθελε να γίνει σκάουτερ θα τον συμβούλευα για αρχή να δει αγώνες διαφορετικών ηλικιακών και εθνικών κατηγοριών ώστε να αρχίσει να βλέπει τις διαφορές που έχει το ποδόσφαιρο σε όλα τα επίπεδα. Καλό θα ήταν να κρατάει και σημειώσεις σε ότι του άρεσε από το παιχνίδι και τι όχι. Μέσω αυτής της διαδικασίας θα μπει ασυναίσθητα στον ρόλο ενός σκάουτερ και θα καταλάβει αν όντως αγαπάει το ποδόσφαιρο τόσο, ώστε να θέλει να το κάνει αυτό πιο οργανωμένα και σε πιο μόνιμη βάση.
Τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένας καλός σκάουτερ για μένα είναι η οργάνωση σε όλους τους τομείς, να θέλει συνεχώς να μαθαίνει καινούρια πράγματα στο ποδόσφαιρο από θέματα τακτικής μέχρι την ψυχολογία ενός ποδοσφαιριστή και πως αυτή επηρεάζεται, και στην τελική να μπορεί να παρουσιάζει αυτό που έχει στο μυαλό τού για ένα παίχτη ή για μια ανάλυση αντιπάλου που έχει αναλάβει. Γενικά στο scouting αυτό μετράει, να μπορείς να μεταφέρεις στην μελλοντική σου ομάδα και προπονητή αυτό που πιστεύεις πραγματικά για έναν μεταγραφικό στόχο.
Εκεί μπαίνει ο παράγοντας τζόγος και ένστικτο. Γιατί όσο θετική άποψη να έχεις εσύ, μπορεί στην τελική η ομάδα να πει ενδιαφέρον περίπτωση αλλά δεν θα τον υπογράψουμε. Τότε αν θεωρείς ότι η ομάδα κάνει λάθος μπορείς έμμεσα να πιέσεις μέσω μιας δεύτερης άποψης (π.χ να ξαναδείς τον παίχτη μαζί με τον προπονητή της ομάδας και να κάνεις μια δεύτερη αναφορά). Σε τέτοιες περιπτώσεις όμως ρισκάρεις και τα αποτελέσματα μπορεί να είναι ανάμεικτα, αλλά εκεί είναι και η μαγεία του scouting. Να μπορείς να αναγνωρίσεις κάτι που είναι δύσκολο για τους άλλους γύρω σου.
Σας ευχαριστούμε ειλικρινά για αυτήν την συζήτηση και ευχόμαστε κάθε προσωπική και επαγγελματική επιτυχία. Γιατί το ποδόσφαιρο έχει ανάγκη ανθρώπους που το αγαπούν και το γνωρίζουν!